از اسكن اکتروئوتید براي تشخيص و نظارت بر درمان تومورهاي عصبي غدد درون ريز استفاده مي شود كه از سلول هايي كه هورمون هايي را توليد مي كنند كه در جريان خون به گردش در می آیند، تشكيل مي شود.

اسکن اکتروتاید چیست؟

از اسکن اکتروتاید برای تشخیص و نظارت بر درمان تومورهای عصبی غدد درون ریز استفاده می شود. بسیاری از این تومورها خوش خیم (غیر سرطانی) هستند، اما برخی از آن ها بدخیم هستند و می توانند در بدن پخش شوند. بعضی اوقات هورمون های غیر طبیعی تولید شده توسط این تومورها بسته به مکانی که تومورها در آن قرار دارند می توانند انواع مختلفی از علائم غیرمعمول را ایجاد کنند. برای تشخیص این تومورها ، مقدار کمی رادیوداروی بی ضرر به داخل رگ در بازو تزریق می شود و به دنبال آن یک اسکن تمام بدن انجام می شود. در صورتی که پزشک معالج مشکوک به تومور نورواندوکرین شود، در بیشتر موارد اسکن اکتروتاید را معرفی می کند تا به شما در تشخیص وجود تومور کمک کند.

همچنین اگر به تومور عصبی غدد درون ریز شناخته شده مبتلا باشید، اسکن اکتروتاید می تواند در تعیین کارایی درمان نقش داشته باشد. تومورعصبی غدد درون ریز، یک تومور نادر است که می تواند در بسیاری از اندام های مختلف بدن ایجاد شود و بر روی سلول های نورواندوکرین تاثیر می گذارد. علل ایجاد تومور های عصبی غدد درون ریز به طور قطعی شناخته نشده است. این تومورها معمولا در ابتدا علائم و نشانه هایی ندارند اما علائمی که ممکن است تجربه کنید به محل تومور و اینکه آیا هورمون اضافی تولید می کند بستگی دارد. اسکن اکتروتاید به عنوان سینتی گرافی گیرنده سوماتوستاتین نیز شناخته می شود. این سینتی گرافی در تشخیص تومورهای کارسینوئید و انواع تومورهای عصبی غدد درون ریز مفید است.

سلول های عصبی غدد درون ریز در نواحی مختلف بدن از جمله: مغز، تیروئید، ریه ها و دستگاه گوارش ظاهر می شوند. برای تشخیص تومورهای نورواندوکرین پانکراس، اسکن اکتروتاید دارای حساسیت 75 تا 100 درصد است. ردیاب نشان دار شده رادیویی (ایندیوم-111) در اسکن اکتروتاید به سلول های تومور دارای گیرنده سوماتوستاتین متصل می شود. سوماتواستاتین عملکرد ضد تکثیر و ضد ترشحی خود را پس از اتصال به یکی از پنج نوع گیرنده سوماتوستاتین (SSTR1- SSTR5) که گیرنده های جفت شده با پروتئین (GPCRs) G هستند، اعمال می کند. این گیرنده ها در مغز، هیپوفیز، پانکراس، تیروئید، طحال، کلیه، دستگاه گوارش، عروق خونی، سیستم عصبی محیطی و سلول های ایمنی حضور دارند.

نحوه آمادگی قبل از انجام اسکن:

• آنالوگ های سوماتوستاتین طبق نظر پزشک معالج قطع شود.
• بیمار باید قبل از انجام اسکن مایعات فراوان بنوشد.
• توصیه می شود چند روز قبل از اسکن، ترکیبات ملین مصرف شود.
• بهتر است بیمار 4 ساعت قبل از انجام اسکن، ناشتا باشد.
• از آوردن هرگونه اشیا فلزی و زیورآلات خودداری کنید زیرا چنین اشیایی ممکن است در تفسیر این اسکن تداخل ایجاد کنند.
• قبل از انجام اسکن، خانم های باردار و شیرده حتما باید به تکنسین مرکز پزشکی هسته ای اطلاع دهند.

اسکن چگونه انجام می شود؟

در ابتدا یک آنژیوکت (یک لوله پلاستیکی نازک) به داخل رگ در بازوی بیمار وصل می شود. سپس رادیودارو از طریق این کانول به درون رگ شما تزریق می شود. این اسکن 4 ساعت زمان می برد. در طول مدت انتطار تصاویر متعددی از بدن شما در زمان های مختلف در حالی که بر روی تخت مخصوص اسکن دراز کشیده اید، گرفته می شود. شناسایی تومورهای عصبی غدد درون ریز دشوار است. اسکن اکتروتاید می تواند وجود این تومورها در بدن و محل قرارگیری آن ها را تشخیص دهد. تفاوت در نتایج  دو یا چند اسکن اکتروتاید می تواند در تعیین این که آیا درمان روی تومور تأثیر داشته، کمک کند. مقدار رادیوداروی مورد استفاده و تشعشع حاصله از این اسکن بسیار اندک است و منجر به اثرات خطرناک کوتاه مدت یا بلند مدت نخواهد شد. این اسکن عوارض جانبی ندارد. شما باید قبل از انجام اسکن اکتروتاید، در طول اسکن و حداکثر یک روز پس از انجام اسکن مقدار فراوانی مایعات بنوشید تا ماده رادیواکتیو جذب نشده توسط بدن از طریق ادرار از بدن خارج شود. اگر در حال شیردهی هستید و یا از کودکان خردسال مراقبت می کنید، با متخصص پزشکی هسته ای جهت دریافت دستورات لازم مشورت کنید.

جمع بندی:

اسکن اکتروتاید نقش مهمی در شناسایی تومورهای نورواندوکرین مختلف، ارزیابی پیشرفت آن ها و تشخیص متاستاز، همراه با دامنه وسیع تری از شناسایی  بدخیمی ها با مثبت بودن گیرنده سوماتوستاتین و حتی اختلالات خود ایمنی نیز دارد. این اسکن در مرحله بندی بیماری و همچنین تشخیص بسیاری از تومورهای اولیه پنهان بسیار مفید است. اسکن اکتروتاید کاملا ایمن می باشد چرا که مقدار اشعه به کار رفته در این اسکن بسیار ناچیز است. مطالعات اخیر نقش این اسکن را در زمینه های مختلف مانند ایمونولوژی به خوبی نشان داده است. توجه داشته باشید اسکن اکتروتاید برای خانم های باردار مناسب نیست و خانم هایی که در دوران شیردهی هستند باید شیردهی را متوقف کنند و برای مدتی از تماس نزدیک با فرزند خود خودداری کنند.

جهت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر با مرکز پزشکی هسته ای پویا تماس حاصل فرمایید.